Interview met Joke Metselaar gepubliceerd op de website www.isamedina.com.
Een liefdesrelatie werkt beter als je de ander accepteert hoe hij is
Valentijnsdag is het feest van de liefde. Maar zorg je ervoor dat een liefdesrelatie stand houdt? We vroegen het aan intuïtief coach en reader Joke Metselaar.
Met jezelf kwetsbaar opstellen breng je zelfs een vastgelopen relatie weer tot leven.
Wat is een goede liefdesrelatie?
Dat is een relatie waarin je je hart kunt openstellen en waarin je een goede balans kunt vinden tussen symbiose, samen één durven zijn, en autonomie, ruimte durven nemen om de dingen te doen die jij belangrijk vindt.
Waarom gaat het toch vaak mis?
Vanuit de vrouw bezien is het vaak zo dat ze verliefd worden op de man in hun hoofd. Ze dichten hem allerlei eigenschappen toe die zij belangrijk vinden. En niet op de realiteit, de man die ze voor hun neus hebben. In hun verliefdheid ontwaren ze eigenschappen in de ander die eigenlijk een reflectie zijn van de eigenschappen die ze bij zichzelf nog moet ontwikkelen. Die eigenschappen worden zo verlicht, dat ze de minder goede eigenschappen van de man niet meer zien door de felheid van dit licht, oftewel de verliefdheid.
“Liefde voor jezelf is de basis voor een goede liefdesrelatie”
Gebeurt dit bij mannen dan niet?
Dit overkomt mannen natuurlijk ook, zij het in mindere mate. Althans, dat is mijn ervaring. Hoe ideaal een man of vrouw de ander ook willen maken, naarmate de tijd verstrijkt komen die andere, minder aantrekkelijke eigenschappen door het licht heen prikken. Ze verduisteren het licht van de verliefdheid. Langzaam komt de realiteit tot leven. Dan kan het misgaan, maar tegelijkertijd is dit het moment dat een diepe liefdesrelatie zich kan ontbolsteren.
Wij gaan voor dit laatste!
Natuurlijk. Randvoorwaarde voor een relatie is wel dat beide partners liefde voor zichzelf hebben. Want op het moment dat je niet van jezelf kunt houden, betekent dit meestal dat er niet verwerkte trauma’s zijn. Of dat er sprake is van zelfverwerping, zoals ik ben niet goed genoeg, ik ben niet mooi genoeg, ik ben niet intelligent genoeg, ik ben niet iemand om van te houden.
Enige emotionele stabiliteit is dus belangrijk?
Ja, anders is de kans groot dat je een niet verwerkt trauma of zelfverwerping gaat projecteren in de wereld om je heen. En voor traumaverwerking heb je natuurlijk hele goede technieken zoals EMDR. Je moet dus bereid zijn naar jezelf te kijken, je zelfkennis ontwikkelen. Aan de andere kant, ik kom in mijn praktijk ook mensen tegen met zware trauma’s die een hele lieve partner hebben, die hen daarin volop steunen. Een trauma hoeft een liefdesrelatie dus niet in de weg te staan.
”Omhels de mindere kanten van de ander”
Hoe kom je erachter of een onverwerkt trauma of zelfverwerping een liefdesrelatie belemmert?
Zelfreflectie is heel belangrijk. Dit begint met de bewustwording dat je buitenwereld heel veel zegt over je binnenwereld. Dat je dus in plaats van met je vinger naar de buitenwereld wijzen je naar binnen kijkt. Dan stel je je kwetsbaar op, wat in een relatie natuurlijk heel belangrijk is. Daar kun je mee beginnen door toe te geven dat je iets niet goed hebt gedaan of gezien. Maar ook als partner kun je dit uiteraard bespreekbaar maken.
Wat zijn nog meer randvoorwaarden voor een goede liefdesrelatie?
Het helpt als je je bewust bent niet alles maakbaar is in het leven, een relatie evenmin. Zo dacht bijna iedereen bij haar eerste liefde waarschijnlijk dat het wel goed zou komen. Zo van: hij zou toch ook wel het goede willen? Maar het leven is niet altijd maakbaar. We leven nu trouwens in een wereld dat veel mensen wél denken dat je het leven helemaal naar je hand kunt zetten. En dan denken ze: het komt wel goed met deze partner. In plaats daarvan kun je beter dealen met de werkelijkheid. Kan ik leven met deze partner zoals hij nu is?
Geldt deze verwachting van maakbaarheid van liefdesrelaties niet vooral voor jonge mensen?
Dat kom ik in de praktijk inderdaad vaak tegen. Als je wat ouder bent, ben je meestal door schade en schande wijzer geworden. Dat weet je dat het gaat of je kunt dealen met de minder leuke kanten van een partner. Of je die mindere kanten kunt accepteren.
Niet streven naar perfectie?
Inderdaad, niet streven naar perfectie is eveneens een belangrijke voorwaarde voor het hebben van een goede liefdesrelatie. Veel pijn in relaties heeft te maken met de wens van een partner – meestal de vrouw overigens – die denkt dat de ander is te veranderen. Beter is de minder leuke kanten van je partner juist te omhelzen. Het niet zo zwaar maken, maar hier misschien zelfs wat tederheid voor te voelen.
”Volslagen eerlijkheid kan meedogenloos zijn”
Er zijn toch wel grenzen aan het omhelzen van de mindere kanten van een partner?
Natuurlijk. Bij een partner die bewust alles stuk wil maken – zoals een narcist, sadist of psychopaat – is het een ander verhaal. Geestelijk raak je in zo’n geval te ver van jezelf verwijderd. Ook fysiek kan daar ziekte uit voortkomen. Je energie stroomt niet meer vrijelijk, maar stagneert, stokt. Wat een enorm destructief effect heeft op alle lichaamsfuncties. Dan moet je vooral de stap durven zetten die partner los te laten.
Wat is het belang van goede communicatie binnen een liefdesrelatie?
Dat is heel belangrijk. Goede communicatie is niet met de vinger naar de ander wijzen. Zoals: jij moet veranderen, jij moet dit, jij moet dat, als jij nu dat… enzovoort. Maar het echt onderzoeken. Waarom irriteert mij dit? Wat is het binnen mijzelf dat ik hier boos en verdrietig van word? Wat doet dit met mij? Oftewel, je kwetsbaar opstellen. Dat is wezenlijk. Met je kwetsbaar durven tonen kun je ook vastgelopen relaties weer los wrikken en opnieuw tot leven brengen. Mensen zijn per slot van rekening sociale wezens die elkaar willen helpen.
Moet je in een liefdesrelatie over alles willen communiceren?
Dat denk ik niet. Aan de ene kant heb je eerlijkheid – en dat is natuurlijk goed – maar aan de andere kant heb je tact en mededogen. Volslagen eerlijkheid kan natuurlijk ook meedogenloos zijn, een beetje tact en mededogen is dus wel op zijn plaats. Dus onderzoeken wat bepaalde uitlatingen met de ander doen, is zeker belangrijk.